Ziemniaki z Famagusty od lat trafiają do sklepów na całym Cyprze – a czasem i do Polski. Dziś ich uprawa wisi na włosku. Rolnicy mówią wprost: jesteśmy zdesperowani.
Susza niszczy plony
Brak wody sprawia, że rolnicy uprawiający ziemniaki na całej wyspie notują ogromne straty. Jak podkreślają, nie chodzi już tylko o tegoroczne zbiory, ale o przyszłość całej branży. Domagają się wsparcia finansowego od państwa – i zapowiadają pierwsze kroki protestacyjne. W środę o 19:00 spotkają się w amfiteatrze w Liopetri, aby zdecydować o dalszych działaniach.
Rolnicy chcą rozmów z rządem
Przedstawiciel plantatorów ziemniaków, Andreas Karyos, podkreśla, że kluczową przyczyną kryzysu jest odcięcie od wody z południowego rurociągu. Zamiast tańszego źródła muszą korzystać z drogich odwiertów – o ile mają do nich dostęp.
Najbardziej cierpią młodzi rolnicy, którzy nie są w stanie spełnić warunków programów wsparcia. Aby otrzymać dopłaty, muszą co roku zwiększać powierzchnię upraw i wielkość zbiorów. Bez wody to niewykonalne. Niektórzy są już zmuszeni do rezygnacji z zawodu.
Pomoc? Tylko na papierze
Według Karyosa obecne zasady przyznawania odszkodowań w ramach „nowego systemu” są całkowicie nieskuteczne. Obowiązujące od 2019 roku przepisy wykluczają wielu poszkodowanych rolników z pomocy, nawet jeśli stracili całe plony z powodu ekstremalnych warunków pogodowych.
Rolnicy domagają się gruntownej zmiany tych zasad. – Skoro system nie działa i nie wspiera, to po co w ogóle istnieje? – pytają.
Protesty coraz bliżej?
Karyos zapowiada, że środowe spotkanie nie będzie tylko formalnością. Jeśli większość rolników opowie się za protestami, komitet zostanie upoważniony do działania. – Na razie chcemy spotkać się z minister rolnictwa. Ale jeśli nic się nie zmieni, będziemy musieli działać. Bo jak mamy żyć bez wody i bez dochodu? – mówi przedstawiciel plantatorów.
Ziemniaki z Cypru – znane z jakości i eksportowane m.in. do Polski – mogą zniknąć z rynku, jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie w 2026 roku. A to oznacza poważny cios nie tylko dla rolników z Famagusty.
FAQ
Dlaczego rolnicy nie mogą korzystać z wody?
Zostali odcięci od tańszego źródła – rurociągu południowego. Odwierty są drogie i nie każdy ma do nich dostęp.
Czy chodzi tylko o tegoroczne zbiory?
Nie. Brak wody zagraża przyszłości całej produkcji ziemniaka na Cyprze – zwłaszcza młodym rolnikom.
Co planują rolnicy?
Na razie chcą spotkać się z minister rolnictwa, ale nie wykluczają protestów w najbliższych miesiącach.