Cypryjski parlament przyjął pakiet ustaw gruntownie zmieniających strukturę wymiaru sprawiedliwości. Najważniejsze elementy reformy to utworzenie nowych sądów najwyższego szczebla, reorganizacja hierarchii instytucji sądowych oraz nowe zasady powoływania sędziów. Wprowadzone zmiany stanowią 21. poprawkę do konstytucji Republiki Cypryjskiej.
Wszystkie obecne na sali partie poparły reformę. Jedynym wyjątkiem był poseł Andreas Themistocleous, który wstrzymał się od głosu.
Nowe sądy i podział kompetencji
Reforma zakłada utworzenie niezależnego administracyjnego sądu apelacyjnego, który będzie rozpatrywał sprawy odwoławcze w zakresie administracyjnym. Obecny sąd apelacyjny zajmie się wyłącznie sprawami cywilnymi i karnymi.
Powstaną też dwa nowe sądy najwyższe z jasno podzielonymi kompetencjami:
Sąd Najwyższy Konstytucyjny będzie nadzorować sądy administracyjne, w tym również nowy administracyjny sąd apelacyjny i sąd ds. ochrony międzynarodowej.
Sąd Najwyższy przejmie nadzór nad sądami rejonowymi, specjalistycznymi oraz cywilnym sądem apelacyjnym.
„To reforma, która ma przywrócić sprawiedliwość obywatelom – szybszą, skuteczniejszą i sprawiedliwszą” – powiedziała poseł Fotini Tsiridou z partii DISY.
Nowe rady sądownicze i zmiany w zasadach powoływania sędziów
Wraz z nową strukturą sądów powstaną dwa niezależne organy: Konstytucyjna Rada Sądownicza dla sądów administracyjnych oraz Rada Sądownicza dla sądów cywilnych i karnych. Decyzje obu rad będzie można zaskarżyć przed odpowiednim sądem apelacyjnym.
Nowe przepisy zmieniają też wymogi wobec kandydatów do Sądu Najwyższego Konstytucyjnego – zamiast znajomości obu dziedzin, sędziowie będą musieli posiadać specjalizację w jednej: administracyjnej lub konstytucyjnej. Dodatkowo wprowadzono możliwość jednoosobowego rozpatrywania niektórych spraw przez sędziów Sądu Najwyższego. Sędziowie sądów administracyjnych nie będą już wymiennie orzekać.
„To nie może być reforma cząstkowa. Sprawiedliwość nie może dłużej być opóźniana” – podkreślił Aristos Damianou z AKEL.
Przeniesienie starych spraw i apel o wdrożenie
Ustawy przewidują także przeniesienie starszych, nierozpatrzonych spraw apelacyjnych złożonych przed 31 grudnia 2021 do nowego Sądu Najwyższego Konstytucyjnego. Z kolei odwołania od decyzji Rady Sądowniczej będą trafiać do Konstytucyjnej Rady Sądowniczej.
Poseł Christiana Erotokritou z DIKO przyznała, że dotychczasowe próby reform nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Podkreśliła, że tym razem potrzebna jest rzeczywista wola polityczna i współpraca wszystkich ugrupowań.
FAQ
Co zmienia się w systemie sądownictwa?
Powstają dwa odrębne sądy najwyższe oraz nowy administracyjny sąd apelacyjny. Wprowadzono także nowe rady sądownicze i zmieniono zasady powoływania sędziów.
Dlaczego wprowadzono reformę?
Aby przyspieszyć postępowania sądowe, odciążyć przeciążone sądy i przywrócić zaufanie obywateli do systemu sprawiedliwości.
Co stanie się ze starszymi sprawami apelacyjnymi?
Zostaną przekazane do nowego Sądu Najwyższego Konstytucyjnego, jeśli zostały złożone przed 31 grudnia 2021.
