Dziennikarze Cyprus Mail ujawniają zaniedbania: miało być nowocześnie i ekologicznie…
Na pierwszy rzut oka Zielony Kiosk w miejscowości Mammari wygląda jak skromna próba promowania recyklingu. Jednak wystarczy spojrzeć obok: góry śmieciowych worków piętrzą się i stopniowo pękają pod własnym ciężarem.
To wstyd. Śmieci tylko się piętrzą, a nikt nie kwapi się, żeby je odebrać – mówi Maria, mieszkanka wsi Mammari.
Projekt Zielonych Kiosków, uruchomiony w 2024 roku jako część inicjatywy o wartości 3,3 miliona euro finansowanej przez Departament Środowiska, miał być elementem krajowej strategii zwiększenia wskaźnika recyklingu z niskich 16% do unijnego celu 55% do 2025 roku.
Wielkie ambicje, słaba realizacja
W ramach projektu zamontowano sześć kiosków w dystrykcie Nikozji: w Agrokipia, Farmakas, Ayios Trimithias, Palaichori Morphou, Kalopanayiotis i Mammari.
Plan zakładał instalację 50 kiosków na przestrzeni 25 miesięcy, obejmujących rejony od Nikozji po Famagustę.
Kioski miały działać nie tylko jako punkty zbiórki papieru, plastiku, szkła, metali i tekstyliów, ale także jako centra edukacyjne dla mieszkańców wsi. Niestety, rzeczywistość pokazuje coś zupełnie innego.
Tablica informacyjna przy kiosku jest chaotyczna, trudna do zrozumienia i zamiast edukować – zniechęca
Brak odpowiedzialności i komunikacji
Za projekt kiosków odpowiada organizacja Cyzerowaste. Niestety, jak ustalili dziennikarze Cyprus Mail, profile Cyzerowaste w mediach społecznościowych są nieaktywne, a na próby kontaktu nie odpowiedziano od dwóch tygodni.
Pracujemy nad odpowiedzią – taką informację otrzymali dziennikarze, jednak do momentu publikacji żadne wyjaśnienia nie nadeszły.
Supervisor punktów Green Points w Nikozji, Lambros Papalambrianou, zaznaczył, że Zielone Kioski nie są pod jego bezpośrednią odpowiedzialnością, chociaż w pewnym momencie jego pracownicy je obsługiwali.
Wskazał też, że mieszkańcy mogą korzystać z pobliskiego Green Pointu, ale – jak podkreśliła Maria – dojazd zajmuje 15 minut, co dla wielu mieszkańców jest realną przeszkodą w codziennym recyklingu.
Problemy z energią i większy obraz chaosu
Maria wskazała, że kontenery kiosków są w rzeczywistości zgniatarkami odpadów – problemem jest brak odpowiedniego zasilania.
To jednak tylko fragment szerszego problemu: zarządzanie odpadami na Cyprze od lat budzi krytykę.
Według raportu Komisji Europejskiej z 2022 roku, Cypr znajduje się w gronie najgorszych państw UE w tej dziedzinie.
W latach 2024 (kwiecień–lipiec) na wyspie zidentyfikowano aż 820 nielegalnych wysypisk śmieci.
Pomimo licznych kampanii promujących „zielone” inicjatywy, praktyka pokazuje, że infrastruktura recyklingowa jest niewystarczająca, myląca i mało dostępna – zwłaszcza na terenach wiejskich.
Zielony chaos: Green Dot, Green Point i Green Kioski
Cypryjskie systemy recyklingowe często mylą mieszkańców:
- Green Dot – system zbiórki i odzysku odpadów opakowaniowych (organizacja non-profit),
- Green Points – punkty bezpłatnego oddawania większych odpadów (meble, elektronika, szkło),
- Green Kiosks – lokalne punkty recyklingu na terenach wiejskich.
Choć wszystkie nazwy brzmią obiecująco, w praktyce oznaczają coś zupełnie innego i często są zarządzane przez różne podmioty, bez jasnej informacji dla mieszkańców.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czym miały być Zielone Kioski?
To kompaktowe punkty sortowania odpadów dla wsi, połączone z akcjami edukacyjnymi dotyczącymi recyklingu.
Dlaczego projekt Zielonych Kiosków nie działa?
Brakuje odpowiedniej infrastruktury, zarządzania oraz przejrzystej komunikacji z mieszkańcami.
Czy są inne opcje recyklingu na wsiach?
Tak, jednak najbliższe Green Points często znajdują się kilkanaście minut jazdy samochodem od miejscowości.
