Cypryjscy rolnicy zapowiadają mobilizację w najbliższy czwartek i nie wykluczają długotrwałych protestów na drogach. Powodem są nie tylko zmiany w nowej Wspólnej Polityce Rolnej Unii Europejskiej, ale także opóźnienia w wypłacie dopłat obszarowych oraz wykluczenie części branż z dopłat do energii elektrycznej.
Niezadowolenie mimo zapowiedzi rządu
Choć Ministerstwo Rolnictwa ogłosiło w czwartek wypłatę 18,8 mln euro pomocy dla 8,6 tys. rolników dotkniętych niekorzystnymi warunkami w 2025 roku oraz przeznaczenie 1 mln euro na dopłaty do zużycia energii elektrycznej w okresie od lipca 2024 do sierpnia 2025, środowisko rolnicze uznało te decyzje za niewystarczające.
Największe emocje budzą opóźnienia w wypłacie dopłat obszarowych w wysokości 47,6 mln euro, które miałyby trafić do około 28 tys. beneficjentów jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia. Dodatkowo część rolników została wyłączona z systemu dopłat do prądu, co – jak podkreślają związki – prowadzi do narastającego niezadowolenia.
„Wyjdziemy i zostaniemy, aż problemy zostaną rozwiązane”
Przewodniczący Ogólnocypryjskiego Związku Rolników Kyriakos Kailas ostrzega, że brak wypłat może doprowadzić do stałej obecności rolników na ulicach, na wzór protestów obserwowanych w Grecji. Zwraca też uwagę, że połowa z ogłoszonych 18,8 mln euro to środki pochodzące z obowiązkowego ubezpieczenia, które rolnicy opłacają sami.
Według niego rząd tłumaczy opóźnienia brakiem terminowego przekazania list beneficjentów przez Wydział Katastru do odpowiednich instytucji, co nie przekonuje środowiska rolniczego.
Spór o dopłaty do energii
Sekretarz generalny związku Tasos Giapanis wskazuje, że 1 mln euro przeznaczony na dopłaty do energii elektrycznej nie obejmuje wszystkich sektorów rolnictwa. Z systemu wykluczeni są m.in. hodowcy zwierząt oraz rolnicy korzystający z pomp na paliwo do nawadniania, mimo że koszty paliwa są wyższe niż energii elektrycznej.
Zdaniem związków rząd powinien przeznaczyć większą pulę środków i objąć dopłatami wszystkie branże, zamiast dzielić rolników na uprzywilejowanych i pomijanych.
Sprzeciw wobec nowej WPR UE
Czwartkowa mobilizacja ma również wymiar europejski. Cypryjscy rolnicy dołączają do ogólnoeuropejskiego protestu przeciwko nowej Wspólnej Polityce Rolnej UE, w ramach którego rolnicy z wielu państw Unii zgromadzą się w Brukseli.
Według organizacji rolniczych nowy siedmioletni budżet UE przewiduje znaczące ograniczenie środków na rolnictwo – nawet o około 80 mld euro w porównaniu z poprzednim okresem. Zdaniem rolników szczególnie ucierpią kraje południa Europy, a UE stanie się bardziej zależna od importu żywności.
Protest w Nikozji
Ponieważ cypryjscy rolnicy nie mogą fizycznie uczestniczyć w demonstracji w Brukseli, zapowiadają przejazd kolumną przez Nikozję. Protestujący planują złożyć memorandum w Pałacu Prezydenckim, a następnie w Domu Europy.
Poza WPR, dopłatami obszarowymi i energią, na liście postulatów znajdują się także kwestie związane z reformą podatkową, która trafi pod głosowanie w parlamencie 22 grudnia, oraz regulacje dotyczące nieruchomości turecko-cypryjskich i gruntów leśnych. Rolnicy domagają się m.in. zniesienia zakazu poddzierżawiania turecko-cypryjskich gruntów rolnych profesjonalnym producentom.
FAQ
Dlaczego rolnicy protestują na Cyprze?
Powodem są opóźnienia w wypłacie dopłat obszarowych, ograniczony dostęp do dopłat do energii oraz sprzeciw wobec nowej Wspólnej Polityki Rolnej UE.
Kiedy odbędzie się protest?
Mobilizacja zapowiedziana jest na najbliższy czwartek w Nikozji.
Czy protesty mogą się przedłużyć?
Związki rolnicze nie wykluczają długotrwałych protestów, jeśli ich postulaty nie zostaną spełnione.
